by Podatek katastralny to jeden z możliwych sposobów opodatkowania nieruchomości, w którym jego wysokość jest naliczana zależnie od wartości katastralnej nieruchomości, stąd też pochodzi inna nazwa podatku – Ad valorem od łacińskiego znaczenia Od wartości. Obecnie, wiele państw na świecie stosuje podatek katastralny w swoich systemach podatkowych.
W krajach europejskich, w których obowiązuje ta taksa, jej wysokość waha się średnio od 0,3% do 2% wartości nieruchomości rocznie, a sposób naliczania oraz zastosowane systemu ulg i zwolnień z podatków różni się od siebie w zależności od państwa.
W Wielkiej Brytanii taka forma opodatkowania obowiązuje już od 1993 roku, a najniższa stawka podatku od nieruchomości mieszkalnych wynosi 0,5%. Przeciętna stawka podatku to ok. 1% wartości nieruchomości. Wysokość podatku jest progresywna, a sama nieruchomość na podstawie jej wyceny zaliczana jest do jednej z ośmiu grup podatkowych. Wysokość stawek ustalana jest przez samorządy lokalne, a ulgi podatkowe przyznawane są m.in. dla nieruchomości, w których mieszkają studenci, osoby niepełnosprawne lub tylko jedna osoba.
Przeczytaj artykuł: Wynajem kilku mieszkań a podatek
We Francji podatek katastralny nie jest obliczany na podstawie wartości nieruchomości. Stanowi on procent prawdopodobnej wysokości dochodu, jaką może zapewnić dana nieruchomość swojemu właścicielowi, np. w wyniku dzierżawy czy wynajmu. Podatek ten przynosi dochód jednostkom samorządowym, których władze odpowiadają za ustalenie ostatecznej wysokości stawek podatku.
W Niemczech natomiast stawka podatku wynosi prawie 2% wartości nieruchomości i jest wynikiem skomplikowanych wyliczeń polegających na przemnożeniu podatku przez specjalne wskaźniki. Ich wysokość zróżnicowana jest w zależności od regionu kraju oraz rodzaju nieruchomości i wynosi od 0,26% do 1%. W Niemczech obowiązuje także szeroki system ulg i zwolnień podatkowych dla instytucji publicznych, społecznych oraz religijnych.
W Hiszpanii każdy właściciel nieruchomości musi co roku płacić podatek katastralny nazywany „sumą”. Płaci się go w październiku, a jego kwota zależy nie tylko od wartości nieruchomości, ale również od jej położenia. W przypadku mieszkania, którego powierzchnia użytkowa nie przekracza 60 m2, podatek katastralny zwykle wynosi nie więcej niż 200 euro na rok.
Nieco inna formę katastru można spotkać w Irlandii. Polega ona na samodzielnym określaniu wartości posiadanej przez podatnika nieruchomości. Jest to zdecydowanie uproszczenie całego systemu oraz obniżenie jego wysokich kosztów. Stawka podatku uzależniona jest od wartości nieruchomości i wynosi 0,18% dla budynków o wartości do miliona euro oraz 0,25% dla nieruchomości droższych.
