Według szacunków ONZ, do 2025 r. ponad 60% ludzkości będzie zamieszkiwać miasta. Co za tym idzie, staną się one jeszcze głośniejsze i bardziej zatłoczone, co może znacznie obniżyć komfort życia mieszkańców. Aby tak się nie stało, potrzebujemy obszarów zieleni miejskiej, która odgrywa ogromne znaczenie dla zrównoważonego rozwoju miast.
Zieleń miejska – czym jest?
Na zieleń miejską składają się niezabudowane tereny miejskie, zajęte przez zespoły roślinności. Mogą one powstawać naturalnie lub w wyniku zaplanowanej działalności miasta. Zaliczają się do nich wszystkie biologicznie czynne kompleksy roślinności położone w obrębie granic miejskich, takie jak:
- parki
- skwery
- trawniki i klomby
- ogródki działkowe
- ogrody miejskie
- ogrody botaniczne
- lasy
- łąki
Dowiedz się jak skutecznie oczyścić powietrze w Twoim domu.
Zieleń miejska towarzyszy człowiekowi od czasów starożytnych, występując w postaci ogrodów, winnic, czy też gajów. Pierwsze ogrody na ziemiach polskich powstawały przy klasztorach i rezydencjach arystokratycznych, których właściciele rywalizowali ze sobą w przepychu. Park jako przestrzeń publiczna rozwija się w Polsce od XVIII w. – wtedy to założono Stary Park w Kaliszu i udostępniono warszawiakom królewski Ogród Saski. Od XIX w. zaczęto zwracać uwagę na prozdrowotną rolę obszarów zielonych i zachęcano mieszkańców do spędzania czasu w parkach. W tym duchu lekarz Henryk Jordan zaprojektował na krakowskich Błoniach przestrzeń do odpoczynku i zabawy, gdzie dorośli i dzieci mogliby zregenerować siły fizyczne i psychiczne. Parki tego typu przyjęło się określać, od nazwiska pomysłodawcy, “ogrodami jordanowskimi”.
Sprawdź eko ranking zielonych miejsc we Wrocławiu
Dlaczego jest taka ważna?
Jedną z najważniejszych funkcji roślinności w miastach jest oczyszczanie powietrza. Korony drzew wychwytują i zatrzymują pyły oraz toksyczne substancje, takie jak amoniak, czy formaldehyd – ma to ogromne znaczenie w zapobieganiu powstawania smogu. Drzewa produkują również tlen oraz redukują siłę wiatru, ograniczając w zimie straty ciepła. Ściana roślinności może także ograniczać hałas tworząc naturalną barierę dźwiękową – najlepsze właściwości w tłumieniu odgłosów wykazują jawory i lipy szerokolistne. Warto też zauważyć nieoceniony udział roślinności miejskiej w procesie obniżania temperatury i podnoszenia wilgotności powietrza. Tendencja do chaotycznych wycinek zieleni w miastach i zagęszczania wysokiej zabudowy prowadzi do powstawania “miejskich wysp ciepła”, gdzie temperatura może być nawet o 10 stopni wyższa, niż na obszarach podmiejskich, bogatych w roślinność. Zjawisko to staje się szczególnie dotkliwe latem i wpływa negatywnie zarówno na zdrowie mieszkańców, jak i rachunek ekonomiczny miasta.
Czołówka rankingu zieleni miejskiej
O czym mowa? Oczywiście o warszawskich Łazienkach Królewskich, jednym z najsłynniejszych i najpiękniejszych parków miejskich w Polsce. Ten zachwycający zespół pałacowo-ogrodowy bryluje w rankingach ulubionych miejsc, w których warszawiacy spędzają czas wolny. Na powierzchni ok. 76 ha rośnie prawie dziesięć tysięcy drzew, z których najstarsze mają ponad 200 lat. Do najbardziej wiekowych należą: jesion wyniosły znajdujący się w pobliżu Stawu Belwederskiego, modrzewie europejskie w okolicy Wodozbioru i dęby szypułkowe w Ogrodzie Romantycznym. Oprócz imponującego drzewostanu, w Łazienkach można znaleźć ponad 300 gatunków innych roślin – kwiatów i krzewów, a także zaskakujące bogactwo fauny. Są to sprytne wiewiórki i majestatyczne pawie, które występują już poniekąd w roli wizytówki parku, ale także wiele interesujących gatunków ptaków, jeże, lisy, kuny oraz zaskrońce.